مسئله622: بعد از حلق يا تقصير، اعمال پنج‌گانۀ مکّه بر حج‌گزار واجب مي‌شود که عبارتند از:
1.طواف
حج که به آن طواف زيارت نيز گفته مي‌شود.
2. نماز
طواف
3. سعي
بين صفا و مروه
4. طواف
نساء
5. نماز
طواف نساء
مسئله623: كيفيّت اعمال مکّه به همان صورتي است كه در اعمال عمره گذشت،
مگر اينکه تقصير ندارد و بايد اين اعمال به نيّت اعمال
حج به جا آورده شود.
مسئله624: وقت به جا آوردن اعمال مکّه، بعد از تقصير در مني، تا آخر ذيالحجّه
است گرچه مستحبّ است در روز عيد و يا در ايّام تشريق به جا آورده شود.
مسئله625: مراجعت به مکّه براي انجام اعمال پنج‌گانه در روز عيد و بعد از اعمال
مني جايز بلکه مستحبّ است.
مسئله626: حج‌گزار مي‌تواند بعد از حلق يا تقصير به مکّه برود و اعمال مکّه را
به جا آورد و براي بيتوتۀ نيمۀ دوّم شب به مني برگردد. همانگونه که مي‌تواند بعد
از تقصير در مني بماند و بيتوتۀ نيمۀ اوّل شب يازدهم را درک کند و بعد از نيمه شب
به مکّه برود و اعمال را به جا آورد. همچنين مي‌تواند بعد از تقصير تا آخر ايّام
تشريق در مني بماند و پس از آن به مکّه برگردد و تا آخر ذيالحجّه اعمال مکّه را
به جا آورد.
مسئله627: اگر كسي اعمال مكّه را قبل از اعمال مني به‌جا آورد، كفايت مي‌كند
و حجّ او صحيح است، گرچه در صورت عمد گناه كرده است.
مسئله628: انجام اعمال مکّه قبل از رفتن به عرفات و مشعر و اعمال سه‌گانۀ مني،
جايز نيست، مگر براي چند گروه:
1ـ زن‌هايي كه ترس آن دارند كه در برگشت از مني حائض يا
نفسا شوند و نتوانند در مکّه بمانند تا پاك شوند.
2ـ افراد مسن‌ّ و بيمار.
3ـ افرادي كه انجام اعمال در موقع بازگشت، به خاطر ازدحام
جمعيت و مانند آن، براي آنها مشقّت
داشته باشد.
4ـ كساني كه مي‌دانند تا آخر ذيالحجّه به جا آوردن اين
اعمال براي آنها ممكن نيست.
مسئله629: کسي که اعمال مکّه را قبل از عزيمت به عرفات انجام مي‌دهد، بايد پس
از محرم شدن به احرام حج، اعمال پنج‌گانۀ مکّه را به جا آورد و با همان احرام به
عرفات برود.
مسئله630: کسي که حجّ افراد يا حجّ قران به جا مي‌آورد، در حال اختيار هم مي‌تواند
اعمال مکّه را قبل از رفتن به عرفات انجام دهد.
مسئله631: براي افرادي كه انجام اعمال مكّه قبل از رفتن به عرفات
جايز است، بعد از حلق يا تقصير در مني، تمام محرّمات حلال مي‌شود.
مسئله632: کسي که اعمال مکّه را قبل از رفتن به عرفات انجام داده است، اگر بعد
از حلق يا تقصير در مني، عذر او برطرف شد و يا به آن چيزي که از آن ترسان بود
مبتلا نشد، لازم نيست اعمال مکّه را اعاده نمايد.
مسئله633: انجام طواف نساء بر همه، حتّي بچّه‌ها واجب است.
مسئله634: اگر كسي طواف نساء را ترك كند، اگر مرد باشد زن بر او حلال نمي‌شود
و اگر زن باشد مرد بر او حلال نمي‌گردد و اگر بچّه باشد نمي‌تواند ازدواج كند.
مسئله635: طواف‌نساء و نماز آن، گرچه واجب است و بدون آن همسر حلال نمي‌شود،
لكن اگر کسي سهواً يا به واسطۀ عذري يا به واسطۀ ندانستن مسئله بلکه عمداً
آن را به جا نياورد، حجّ او صحيح است.
مسئله636: اگر حج‌گزار طواف نساء را به جا نياورد تا از مكّۀ مكرّمه برگردد،
اگر مي‌تواند بايد خودش برگردد و به جا آورد و اگر مشقّت دارد، بايد نايب بگيرد
و اگر از دنيا رفت، وليّ او بايد قضاي آن را به جا آورد يا براي انجام آن نايب
بگيرد و لازم نيست انجام قضاي طواف نساء در ذيالحجّه
باشد.
مسئله637: اگر قبل از به جا آوردن طواف نساء با كسي نزديكي كند بايد كفّاره
بدهد و كفّارۀ آن يك گوسفند است، گرچه شتر بهتر است.
مسئله638: اعمال پنج‌گانۀ مکّه بايد به ترتيب انجام شود. ولي در صورت ضرورت مثل
وقتي که زن خوف حائض شدن بعد از سعي صفا و مروه را دارد، مي‌توان طواف حج و نماز
آن را و طواف نساء و نماز آن را قبل از سعي به جا آورد، گرچه بهتر است اعمال به
ترتيب انجام شود و در صورت بروز عذري مثل حيض، براي طواف نساء و نماز آن نايب
گرفته شود.
مسئله639: هرگاه زني
قبل از انجام اعمال مکّه حائض يا نفساء شود و نتواند طواف‌ها و نمازهاي دو طواف را
به جا آورد و مهلت براي ماندن و پاک شدن هم ندارد، بايد براي طواف حج و نماز آن
نايب بگيرد و سعي را خودش به جا آورد و پس از آن براي طواف نساء و نماز آن مجدداً
نايب بگيرد.
مسئله640: اگر عذري مانع به جا آوردن هر کدام از اعمال مکّه شود و مهلت حج‌گزار
براي ماندن در مکّه تا
برطرف شدن عذر کافي نباشد، بايد براي انجام همان عمل نايب بگيرد.
مسئله641: مستحبّات
طواف و سعي‌حج نيز مانند مستحبّاتي است که براي طواف و سعي عمره بيان گرديد.
مسئله642: بعد از
اتمام اعمال پنج‌گانۀ مکّه(در صورتي که اعمال سه‌گانۀ مني انجام شده باشد)، همۀ
محرّماتي که به‌واسطۀ احرام بر محرم حرام شده بود حلال مي‌گردد.
